یاتاقان که با اصطلاح انگلیسی آن یعنی «برینگ» هم شناخته میشود وسیلهای است که امکان حرکت را بین دو جسم ایجاد میکند. این قطعه که بیرینگ هم نامیده میشود به شکل نیمدایره است و نازک. در موتور خودرو، باید حرکت بالا و پایین پیستون توسط میللنگ به حرکت چرخشی تبدیل شود تا خودرو راه بیفتد. بنابراین میللنگ باید به موتور نزدیک و با آن در ارتباط باشد. برای این نزدیکی و تکمیل ارتباط آنها، تکمیل تبدیل حرکت پیستون به میللنگ و جلوگیری از آسیبهای ناشی از این نزدیکی، از یاتاقان استفاده میشود.
یاتاقان از جنس فلز است و مقاوم دربرابر حرارت و ضربه. ساختمان آن شامل یک پوسته بیرونی از جنس فولاد یا برنز و یک یا چند لایه مواد یاتاقانی میشود. مواد یاتاقانی از ترکیب آلیاژ فلزات قلع، آنتیموان، مس و سرب یا جیوه، قلع، گالیم و آلومینیوم به دست میآید. گاهی هم از بابیت، قلع و سرب استفاده میشود. این تغییر ترکیبات نقش مستقیم بر وزن یاتاقان دارد و در موتورهای مختلف براساس تعداد یاتاقانی که مورد استفاده قرار میگیرد و تاثیری که بر وزن نهایی آن میگذارند انتخاب میشوند. لایههای مواد یاتاقانی که به ضخامت چند هزارم اینچ هستند به تعداد مختلف در یاتاقانهای موتورهای متفاوت استفاده میشوند و باز هم بسته به وزن موتور این مواد در دو، سه یا چهار لایه روی پوسته قرار داده میشوند.
وظایف یاتاقان در موتور خودرو
اکنون که متوجه شدیم یاتاقان چیست، باید بگوییم که یاتاقانها انواع مختلفی هم دارند در موتورهای صنعتی مختلف بسیار مورد استفاده قرار میگیرند و برهمین اساس ممکن است وظایف متعدد هم داشته باشند. اما در موتور خودرو چند وظیفه قطعی برای آن تعیین شده است که در انواع خودرو و موتورهایشان ثابت است. این وظایف به شرح زیر هستند.
♦️ جلوگیری از برخورد پیستون و میللنک و ایجاد آسیب به هریک و یا خوردگی آنها در اثر این برخوردها و همچنین کاهش اصطکاک بین این دو.
♦️ کاهش اصطکاک بین شاتون و میللنگ، جلوگیری برخورد و ضربه به آنها و آسیبهای ناشی از این برخورد و خوردگیهای احتمالی.
♦️ تنظیم لقی میللنگ و شاتونها و تضمین حرکت روان آنها.
یاتاقانهای ثابت
این دسته، همانهایی هستند که نقش تکیهگاه میللنگ را بازی میکنند و با اتصال حول محور ثابت میللنگ لقی آن را نسبت به پیستون و بلوک سیلندر تنظیم میکنند. میللنگ هنگام حرکت دورانی تمایل به حرکت رفت و برگشتی هم نشان میدهد، یاتاقان ثابت این تمایل را که همان لقی میللنگ است کنترل میکند و از ضربههای احتمالی به آن جلوگیری مینماید. یکی از دو نیمدایره یاتاقان در این نوع که یاتاقان میللنگ هم نامیده میشود، از یک سمت به بلوک سیلندر متصل است و نیمدایره دیگر پس از پیچیدن حول محور میللنگ به آن پیچ و مهره میشود. هر میللنگ حداقل دو یاتاقان ثابت دارد.
در موتورهای ۴سیلندر که رایجترین موتورهای مورد استفاده در صنعت خودروسازی هستند، ۵ یاتاقان ثابت، میللنگ را نگه میدارند. این پاتاقانها سوراخدار تعبیه میشوند تا روغن و روان کنندهها از طریق این سوراخها به میللنگ رسیده و حرکت چرخشی میللنگ سادهتر شود. حد فاصل این سوراخها نیز شیارهایی تعبیه شده تا روغن در آنها مانند جوی جریان یابد.
هنوز بررسیای ثبت نشده است.